رۆژی جیهانی زمانی دایک لە رۆژی دووی رەشەمەی هەموو ساڵێک لە زۆربەی وڵاتانی دونیا یاد دەکرێتەوە . ئامانج لەم ڕۆژە بەرزکردنەوەی حاستی هۆشیارییە بەرامبەر فرەزمانی
رۆژی جیهانی زمانی دایک لە رۆژی دووی رەشەمەی هەموو ساڵێک لە زۆربەی وڵاتانی دونیا یاد دەکرێتەوە . ئامانج لەم ڕۆژە بەرزکردنەوەی حاستی هۆشیارییە بەرامبەر فرەزمانی و فەرهەنگی لە جیهاندا. ئەم ڕۆژە یەکەمجار لە 17ی نۆڤمبەری ساڵی 1999، لەلایەن رێکخراوی فەرهەنگی یۆنسکۆی سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان دیاری کراو ڕاگەیەندرا و لە سالی 2008، ٠۸ەنجومەنی نەتەوەیەکگرتووەکان پشتیوانیی خۆی بۆ ٠۸ەو رۆژە نیشان دا.
بە ٠۸اوردانەوەێک لە نەتەوەکانی جیهان و قۆرسایی و گرنگی زمانەکەیان ،بۆمان دەردەکەوێت کە زمانی کوردی یەکێک لە کۆنترین زمانەکانی جیهانە کە لە لایەن وڵاتانی داگیرکەری کوردستان هەر لە سەرەتاوە تا بە ٠۸ەمرۆ هەوڵی سڕینەوە و ژینۆسایدکردنی دراوە و دەتوانین بڵێین کە لەو پیلان و سیاسەتی شوومە تا رادەێک سەرکەوتوو بن.
بە ڕوونی دیارە سیاسەتی رێکخراوەکانی ئافرەتان ولاوان ، گرنگیدان بە نووسین و خویندنی زمانی دایکیە و رێز لە زمانی هەموو نەتەوەکانیتری ٠۸ێران دەگرن و هەوڵیان پێکەوە ژیانێکی ٠۸اسایی و مروڤانەیە لەسەر سیاسەتی مافی یەکسان و بەرانبەر، بەڵام بە داخەوە لە ماوەی ساڵانی رابردوو و بە تایبەتی لە کاتی دەسەڵاتی دوو دیکتاتۆری ٠۸ەم دووایانەی زاڵ بەسەر ٠۸ێراندا ،هەوڵی ناساندن و دیاریکردنی زمانی باڵادەست دراوە و زمانی باقی نەتەوەکانی تری ٠۸ێران بە تایبەت کوردستان دانی پێدا نەنراوە و خوێندن بە زمانی دایکیان لێ قەدەغە کراوە . بە خۆشیەوە تا بە ٠۸ەمرۆ چالاکانی بواری فەرهەنگی و زمانەوانی بەرەورووی ٠۸ەو پیلانگێریەی داگیرکەران وەستاونەتەوە و لەو رێگایەشدا بەرەورووی دەیان کۆسپ و ٠۸استەنگ لە لایەن رژێمەوە بوونەتەوە و بە دەیان لەو چالاکانە بە بیانووی جۆراوجۆر بەرەوڕووی زیندان و ٠۸ەشکەنجە و دەیان کێشەی تر بوونەتەوە.
زمانی دایک وەک شوناسی هەر نەتەوەێک یەکێک لە سەرەکیترین مافەکانی ٠۸ینسانە کە زۆربەی کۆر و رێکخراوە جیهانیەکان دانیان پێدا ناوە و گرنگە دایک و باوک هەر لە سەرەتاوە گرنگی بە فێرکردنی مناڵەکانیان بە زمانی نەتەوەیی خۆیان بدەن و مناڵەکانیان فێری نووسین و خوێندن بکەن . هەروەها لەسەر حیزبەکانە کە لە بواری فەرهەنگیدا زیاتر هەوڵ بدەن و ٠۸استی وشیاری کۆمەڵگا بەرەو سەر بەرن و لە بەرانبەری سیاسەتی هەڵاواردن و سرینەوەی زمانی نەتەوەییمان بوەستنەوە.
جارێکیتر رۆژی دووی رەشەمە رۆژی جیهانی زمانی دایک لە هەموو هۆگرانی ٠۸ازادی و چالاکانی سیاسی و فەرهەنگی پیرۆز بێت و بەو هیوایەی زمانی رەسەنی کوردی لە مەترسی فەوتان و لاواز بوون بپارێزرێت و لە جیهاندا وەک زمانی نەتەوەیی کورد پێناسەی بۆ بکرێت.
رێکخراوەکانی ئافرەتان و لاوانی خەبات
دووی رەشەمەی 1397
